نویسنده : رضا امیریان

دانشكده : دانشکده تحصیلات تکمیلی و مجتمع فنی

رشته/گرایش تحصيلي : حقوق جزا و جرم شناسي

استاد راهنما (استاد مدعو) : , خانم عاطفه لرکجوری,

چكيده : چکیده کیفرزدایی در مفهوم موسع خود عبارت است از اقدامات سیاست جنایی است که دربرگیرنده تخفیف کیفر تا حذف اجرای آن، مبتنی بر اندیشه ناتوانی عقوبت در اصلاح و تربیت مجرم و پیشگیری از جنایت است. این رویکرد، به عنوان یک راهبرد اساسی در سیاست جنایی کشورها، بیش از سایر سیاست¬های عقب نشینی نظام کیفری، مورد توجه قرار گرفته است؛ زیرا با حفظ وصف مجرمانه برای رفتاری که تنها واکنش کیفری از آن زدوده شده است، محذورات و محدودیت¬های کمتری نسبت به سایر سیاست ها دارد. در سیاست جنایی تقنینی جمهوری اسلامی ایران، راهبرد کیفرزدایی به صورت آگاهانه در جهت کاهش بار نظام کیفری، در قوانین برنامه سوم، چهارم و پنجم توسعه، سیاست¬های کلان قضایی از سوی رهبری و نیز لوایح پیشنهادی قوه قضاییه به مجلس شورای اسلامی مورد توجه قرار گرفته است که در حال حاضر، نمونه¬های آن را می¬توان در قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 مشاهده کرد. از سوی دیگر تاکید اساسی اسلام بر کاهش فرصت¬های جرم¬زا، واکنش¬های سرکوبگر جزایی را موقعیتی فرعی و ثانوی بخشیده است. این تمایل، سیاست خاصی را که از آن به عنوان درء حد(کیفرزدایی) یاد می¬گردد در فقه جزایی اسلام ابداع کرده است که براساس آن ضمن حفظ واکنش¬های کیفری در متون قانونی، امکان ترک اجرای کیفر با پیش بینی فرصت¬های متعدد و ترغیب در تمسک به تدابیری که کمتر واجد خصیصه¬های کیفری هستند فراهم می¬گردد. این تحقیق ضمن بررسی سیاست جنایی تقنینی ایران و فقه جزایی اسلام در قبال کیفرزدایی، به مهم ترین جلوه¬های آن در قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 می¬پردازد.

تاريخ دفاع : 1396-3-24