نویسنده : زينب رحمتي شالودهي

دانشكده : دانشکده علوم انسانی

رشته/گرایش تحصيلي : زبان وادبيات فارسي

استاد راهنما (عضو هیات علمی مرکز) :جهاندوست سبزعلی پور, ,

چكيده : چکیده عاشورا یک جریان فکری و اندیشه‏ای والاست که فراتر از یک واقعه‏ی تاریخی بوده و آموزه‏های فردی و اجتماعی را به جهانیان گوشزد می‏کند. مفاهیمی که در پس این رویداد وجود دارد، عامل گره‏خوردگی انسان‏ها و بالاخص مسلمانان با اهداف و باورهای عاشورایی است. شاعران و نویسندگان که آینه‏هایی برای بازتاب درونیات جامعه هستند، با پرداختن به مضامین عاشورایی، عمق علاقه و جایگاه اصلی امام حسین (ع) و دیگر ائمه (ع) را در قلب و روح جامعه نشان می‏دهند. در این میان، شاعران گیلانی نیز با پرداختن به مضامین و موضوعات مرتبط با عاشورا، به تجلی این باورها دست زده‏اند. این پژوهش به هدف بررسی ادبیات عاشورا در اشعار گیلکی به استخراج مفاهیم و مضامینی که شاعران گیلانی در زمینه‏ی عاشورا به آن‏ها اشاره کرده‏اند، پرداخته و با روش توصیفی – تحلیلی انجام شده است. ابتدا اشعار مربوط به ادبیات عاشورا از میان مجموعه شعرهای گیلکی استخراج شده و در چند بخش اصلی مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت که شامل بیان رویدادها و اتفاقات واقعه عاشورا، یاد کردن از افراد واقعه‏، مفاهیم شعری، اهداف مبارزه و قیام عاشورا و همچنین جلوه‏های عاشورا در اشعار دفاع مقدس است. در این میان بیشترین مضمونی که شاعران از آن در اشعار خود استفاده کرده‏اند، پرداختن به مفاهیم شعری چون آب و عطش، خون و شهادت، رنگ سرخ، عشق مردم به امام و ... بود. همچنین در میان اشعار بررسی شده از شاعران گیلانی، به این نتیجه می‏توان رسید که هدف آنان از اشاره به آموزه‏ها و مفاهیم شعری مربوط به عاشورا، تبلیغ فرهنگ عاشورا، بی‏اهمیت کردن ترس از مرگ و تن به ذلت ندادن و بازتاب رویدادها و اتفاقات این واقعه در ادبیات منظوم گیلانی است. واژه‏های کلیدی: ادبیات پایداری، مرثیه‏سرایی، ادبیات عاشورا، شعر گیلکی.

تاريخ دفاع : 1396-6-22