نویسنده : یاسمن رضازاده

دانشكده : دانشکده تحصیلات تکمیلی و مجتمع فنی

رشته/گرایش تحصيلي : الهيات و معارف اسلامي - فقه ومباني حقوق اسلامي

استاد راهنما (استاد مدعو) : , زین العابدین قربانی,

چكيده : مسأله احتكار متاع و كالاهاى ضرورى و قيمت‌گذارى آن از مهم‌ترين مشكلات عصر ما گرديده و حكومت‌هاى دنيا به آن و به آثار و تبعات آن مبتلا هستند، بگونه‌اى كه بسا بخاطر آن تا پاى تزلزل و سقوط كشيده مى‌شوند. و حتى جنبه سياسى آن اكنون بر جنبه اقتصادى آن غلبه دارد، بجاست كه در مبحث حكومت اسلامى اين مسأله را نيز مورد پژوهش و بررسى قرار دهيم، گرچه محل بحث آن احكام تجارت كتابهاى فقهى است. روشن است كه احتكار مسأله نوپديدى نيست كه در جوامع گذشته ناشناخته‌ باشد، بلكه يكى از مشكلات بسيار بزرگ اجتماعى است كه در زمانهاى گذشته بويژه به هنگام جنگهاى گسترده رخ مى‌نموده است، اين مشكل زاييده حرص و طمع غريزى بشر است كه نوع انسانها به آن مبتلا هستند. البته حكمت در آميخته شدن انسان با غريزه زياده طلبى اينست كه انسانها در كسب علوم و تحصيل فضايل و كمالات نفسانى و اعمال صالح و اعتلاء مادى و معنوى خويش درنگ نكنند و درجا نزنند، ليكن گاهى غرايز اصيل كه در ذات خود مقدس هستند بخاطر سوء اختيار انسان از مسير و اهداف اصلى خود منحرف شده و انسان را به سقوط در پرتگاههاى ماديات مى‌كشانند.و مشكل احتكار يكى از عوارض انحراف از اين مسير طبيعى است تاريخ احتكار متاع و كالا، به نخستين دورۀ حيات اجتماعى انسان برمى‌گردد، به زمانى كه انسانها در مبادلات و معامله‌هاى تجارى، همواره بدنبال سود بيشتر بودند، و به هر اندازه كه دامنه مبادله‌هاى تجارى گسترش مى‌يافت و فنون و شيوه‌هاى آن تكامل پيدا مى‌كرد احتكار و انحصارهاى تجارى گسترده‌تر و پيچيده‌تر مى‌شد و همه مايحتاج انسان از خوراك و صنعت و توليد را در بر مى‌گرفت، و هر روز پليدى و ضرر و زيان آن فراگيرتر مى‌گشت.

تاريخ دفاع : 1395-4-30