نویسنده : کیخسرو عزیزی

دانشكده : دانشکده تحصیلات تکمیلی و مجتمع فنی

رشته/گرایش تحصيلي : حقوق جزا و جرم شناسي

استاد راهنما (استاد مدعو) : , دکتر محمد رضا نظری نژاد,

چكيده : چکیده هدف از اجرای اقدامات تامینی و تربیتی، اصلاح بزهکار، جلوگیری از تکرار جرم و بازگشت فرد به اجتماع است. این اقدامات باید به نحوی اجرا شوند که متناسب با ویژگی های شخص محکوم، شیوه ارتکاب جرم، استعدادها، منش و... باشند، به نحوی که با توجّه به این مسائل بهترین نوع اقدام تأمینی و تربیتی برای آن ها توسط قاضی انتخاب شود. در این تحقیق با روش توصیفی – تحلیلی، نخست با توصیف اقدامات تامینی و تربیتی در قانون مجازات اسلامی 1392، به تحلیل شرایط و آثار اعمال این اقدامات و چالش های آن ها پرداخته شده است. یافته ها نشان می دهد که در قوانین کیفری ایران، واکنش کیفری در اولویت قرار داشته و به حمایت های روانی، درمانی و اجتماعی از بزهکار با ایجاد نهادهای متولی این امور، توجه مناسبی نشده است. در ماده 2 ق.م.ا 1392 همانند قانون مجازات 1370 صرفا به مجازات اشاره شده و توجهی به تدابیر تامینی و تربیتی و بکارگیری این اصطلاح در تعریف جرم، نشده است. در حالی که ماده 10 ق.م.ا 1392 به صراحت به رعایت اصل قانونمندی در این تدابیر اشاره دارد. در نظام عدالت کیفری ایران حالت خطرناک تعریف نشده و صرفا در برخی از قوانین بدان اشاره لغوی شده است. در قانون مجازات اسلامی 1392 اقدامات تامینی و تربیتی علاوه بر اینکه به عنوان مجازات اصلی اعمال می شوند، به عنوان مجازات های تبعی، تکمیلی و مجازات جایگزین نیز مورد استفاده قرار می گیرند. در این قانون، اقدامات تأمینی و تربیتی در مواد قانونی بسیاری در قالب مجازات ها آورده شده است. می توان مهّم ترین تغییر را پیش¬بینی اقدامات تأمینی و تربیتی در بیشترجرایم ارتکابی از سوی اطفال و نوجوانان بزهکار دانست. با این حال نظام حقوقی ایران با چالش¬هایی نظیر عدم تعریف اقدامات تامینی و تربیتی، نبود تعریفی روشن از حالت خطرناک، عدم عنایت مناسب از سوی مقنن به کارشناسان، گستردگی اعمال اقدامات تامینی و تربیتی در مواردی همچون محرومیت از حقوق اجتماعی، انتشار احکام و نبود نهادهای متولی مناسب برای اجرای این تدابیر و... مواجه می باشد.

تاريخ دفاع : 1396-5-30