نویسنده : طاهره ایران خواه عربانی

دانشكده : دانشکده علوم انسانی

رشته/گرایش تحصيلي : زبان وادبيات فارسي

استاد راهنما (عضو هیات علمی مرکز) :اکرم رحمانی, ,

چكيده : عرفان نردبان رسیدن انسان به قرب الهی است. مسیری که سالک را از عالم خاکی به روی بقا فی الله رهنمون می‏سازد. این طریقت دارای مقام‏ها و وادی‏های مختلف است که هر سالک به مقتضای ظرفیت وجودی خود در این مسیر پیش می‏رود. آموزه‏ها و مفاهیم عرفانی با کمک اصطلاحاتی در میان سالکان منتقل می‏شود که دارای مفهومی گاه متمایز با کارکرد اصلی خود واژه هستند. این امر به دلیل وجود رمز و راز و عمیق بودن مفاهیم عرفانی در قالب اصطلاحات عرفانی نهادینه شده است. این پژوهش با هدف بررسی و استخراج اصطلاحات عرفانی در اشعار دفاع مقدس با تکیه بر اشعار عبدالرضا رضایی‏نیا، سیدمحمد عباسیه کهن، غلامرضا رحمدل و علیرضا قزوه از روش توصیفی – تحلیلی در پنج فصل تهیه و تنظیم شده‏است. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که شاعران از منتخب مفاهیمی چون عشق، حق، فنا و بقا، دعا، سماع، معراج، شوق و... را در اشعار خود بیشتر بهره برده‏اند. همچنین در میان چهار شاعر منتخب، رحمدل و رضایی‏نیا بیشترین توجه و استعمال را از اصطلاحات عرفانی در اشعار دفاع مقدس خود داشته‏اند و برای نشان دادن ارتباط عمیق رزمندگان با عالم ملکوت و شوق بی‏حد و مرز آنان برای رسیدن به قرب الهی، از این مبارزان عارفانی شیفته ساخته‏اند که مراحل سلوک را که شامل تزکیه نفس و گذشتن از حجاب‏های مختلف است، طی کرده و خود را آماده پذیرش انوار الهی کرده بودند.

تاريخ دفاع : 1397-4-24