نویسنده : محمد صادقی بالا جورشری

دانشكده : دانشکده علوم انسانی

رشته/گرایش تحصيلي : علوم سیاسی

استاد راهنما (استاد مدعو) : , دکتر سید مهدی مرادی,

چكيده : چکیده سیاست خارجی ترکیه در دوران حاکمیت حزب عدالت و توسعه از سال 2002 تا 2016 دو دوره متفاوت را پشت سر گذاشته است. ابتدا با پیروزي حزب عدالت و توسعه در انتخابات پارلمانی سال 2002 ترکیه سیاست خارجی این کشور از گرایش صرف به غرب و بی توجهی به خاورمیانه، به اولویت دهی به خاورمیانه همراه با توجه به غرب تغییر رویه داد. بر این اساس دولت ترکیه ابتدا به سیاست تنش صفر با همسایگان روي آورد اما با بروز بحران در کشورهاي سوریه و عراق این سیاست تنش زدا جاي خود را به دخالت در امور داخلی این کشورها و درنتیجه تنش زایی در منطقه خاورمیانه داد. سوال اصلی این پژوهش این می باشد که چه عواملی امکان تحول در سیاست خارجی ترکیه در رویه نوعثمان گرایی و حکومت حزب عدالت و توسعه نسبت به جهان و سیاست خارجی آن را فراهم آورد. لذا فرضیه پژوهش بر این اصل استوار است که بازگشت به هویت اسلامی و عثمانی، تعریف مجدد هویت تاریخی و فرهنگی ترکیه،نا امیدی از وعده های عملی نشده عضویت در اتحادیه اروپا و کسب منافع ملی بیشتر، عوامل عمده تحول به سوی چند جانبه گرایی در سیاست خارجی ترکیه است.بر همین اساس روش تحقیق حاضر از نوع توصیفی – تحلیلی با استفاده از منابع اسنادی و کتابخانه ای و تحلیل محتوا می باشد بنابراین بررسی های به عمل آمده در این پژوهش نشان داد که لازمه درک سیاست خارجی ترکیه در یک دهه اخیر و فراتر رفتن از تحلیل های روزمره و تبیین چرایی این تحولات، توجه به تحولات دو و سه دهه اخیر در درون ترکیه و رشد جامعه مدنی در آن و همچنین تحولات منطقه ای و بین المللی است. حرکت به سوی اقتصاد آزاد و تقویت جامعه مدنی و همزمان رشد گرایش به سوی هویت اسلامی، طیف های اجتماعی سکولار و ارتش ترکیه را که هویت مدرن ترکیه را بر مبنای اروپا محوری تعریف کرده بودند، به حاشیه راند و با قدرت رسیدن حزب عدالت و توسعه، تحولات در سیاست داخلی و خارجی ترکیه را اجتناب ناپذیر نمود.

تاريخ دفاع : 1397-10-26