نویسنده : طاهره آرمیون

دانشكده : دانشکده علوم انسانی

رشته/گرایش تحصيلي : زبانشناسي همگاني

استاد راهنما (عضو هیات علمی مرکز) :معصومه ارجمندی, ,

چكيده : رویکرد تحلیل گفتمان حقوقی با نگاه به تمامی سطوح زبانی، عناصر و ابزار کاربردشناختی زبان به تحلیل متون گفتاری و نوشتاری می‌پردازد. تحقیق در ژانر حقوقی با ‌استناد بر ابزار‌های ‌کاربردشناختی و عناصر زبانی به ‌تحلیل‌ گفتمان‌ پرونده‌های ‌کیفری از ‌نوع جرم‌های‌ زبانی‌ در حوزه‌ی ‎شهادت ‌دروغ می‌پردازد. رویکرد تحلیل گفتمان ‌حقوقی با به ‌کارگیری ابزارهای ‌‌کاربردشناسی ‌زبان، گفتمان ‌حاصل در بافت ‌موقعیتی ‌دادگاه را در سطوح ‌مختلف زبانی مورد تحلیل‌ قرار داده و در تایید و ایراد رای و حکم ‌نهایی ‌قضات در سطح‌ کفایت ‌تفسیری و تبیینی نقش‌آفرینی‌ می‌نماید. مستندات این پژوهش ابتدا با مشاهده‌ی مستقیم جلسات دادرسی، حوزه‌ی موضوعات کیفری در سطح دادگاه‌های شهر رشت بر اساس انگاره‌ی هایمز (1967) جمع‌آوری و سپس واکاوی می‌گردد و به کمک مشخصه‌های‌ صوری از قبیل ‌نحو، معنا، واژگان و ابزارهای کاربردشناختی زبان و تاثیر آنها در درک ‌شهادت ‌دروغ در دادگاه ‌می‌پردازد. سپس کارآمد‌ی ابزار کاربردشناختی زبان شامل طرحواره، پیش‌فرض، ادب، تکرار، تلویح، قدرت و سبک، داده‌ها را با استناد بر دو دیدگاه کالتارد و جانسون(2007) و با استناد آماری بر اصول همکاری گرایس (1975) به مثابه‌ی جفتهای کمینه‌ی یکدیگر، توصیف و آنگاه تبیین می‌نماید. در پایان این نتیجه حاصل شد که همچون سایر شاخه‌های زبانی می‌بایست الگویی نظام‌مند و نظریه‌بنیان در زبانشناسی و کاربردشناختی، پیش از صدور رای از سوی قضات و حقوقدانان در تحلیل متون حقوقی اتخاذ گردد. دستاورد تحقیق حاضر، ارائه‌ی فرآیندی هدفمند و روشمند تحت عنوان الگوی سازه‌های تشخیص در متون حقوقی شامل زبان و عناصر زبانی، عناصر کاربردشناختی و نیز بافت حقوقی است که بررسی جامع و چندوجهی زبانی پرونده‌های کیفری را تبیین مینماید و کاربرد و نقش ابزارهای زبانی را به روش آماری و همچنین توصیفی_ تحلیلی در تجزیه وتحلبل محتوا نشان می‌دهد.

تاريخ دفاع : 1395-06-15