نویسنده : سهراب حسن زاده سندی

دانشكده : دانشکده علوم انسانی

رشته/گرایش تحصيلي : حقوق خصوصي

استاد راهنما (استاد مدعو) : , دکتر محسن پورمحمد,

چكيده : قصاص از ماده «قصّ» در لغت به معناي بريدن و قطع كردن است. قصاص بر دو نوع است: .1 قصاص نفس .2 قصاص عضو.قانون جدید مجازات اسلامی با تغییرات قابل توجه ای در قواعد قصاص همراه بوده است. در این قانون همانند قانون سابق قتل به سه شکل عمد ، شبه عمد و خطای محض تقسیم شده است.ولی قانون جدید عملا در حیطه ی قواعد و گستره ی انواع قتل ، نسبت به قانون سابق با تغییرات و اصلاحات زیادی مواجه شده است. به نظر می رسد این تغییرات در راستای نظرات حقوق دانان کیفری به وقوع پیوسته است . از جمله ی این تغییرات می توان به اصلاحات به وجود آمده در شرایط قتل عمد اشاره نمود، که سه شرط عمل نوعا کشنده علم به نوعا کشنده بودن , توجه به نوعا کشنده بودن به عنوان شروط لازم برای تحقق جرم قتل عمد به شمار رفته است. همچنین حذف جنسیت از مجازات‌های کودکان و نوجوانان، اعمال مجازات تدریجی به جای مجازات دفعی و تعیین سن مسئولیت‌ کیفری به شمسی ازجمله مزیت‌های این قانون است. دیگر تحول این قانون در مورد اطفال و نوجوانانی که مرتکب جرایم تعزیری می شوند و سن آنها در زمان ارتکاب 9 تا 15 سال شمسی است دادگاه می تواند یا سرپرستی آنها را به اولیا یا سرپرست قانونی و گرفتن تعهد از آنها کند یا به پزشک، مددکار اجتماعی معرفی کند و یا اینکه در یک موسسه فرهنگی و آموزشی برای حرفه آموزی آنها را بفرستد.بنابراین مطابق این مواد قانونی احکام حدود و قصاص برای اطفال زیر 18 سال که در کمال عقل و رشد آنها شبهه وجود داشته باشد، اجرا نخواهد شد.تحول مهمی که با تصویب این قانون روی داده، این است که اطفالی که بالغ شرعی هستند (سن بلوغ شرعی برای دختر 9 سال و برای پسر 15 سال است) اما زیر 18 سال سن داشته باشند، چنانچه شبهه در کمال عقل و رشد آنها به وجود آید، حدود و قصاص برای آنها اجرا نمی شود. معمولا در کمال عقل و رشد اطفال زیر 18 سالی که مرتکب جرم شده اند، شبهه وجود دارد و اگر دادگاه نیز این شبهه را داشته باشد، مجازات حدود و قصاص برای آنها اجرا نمی شود یعنی اصلا به این مجازات محکوم نمی شوند. همچنین بر اساس این مصوبه، اطفال مبرا از مسئولیت کیفری هستند. بر اساس این مصوبه، مجازات های تعزیری برای افراد زیر 18 سال با مجازات های تعزیری افراد بالای 18 سال متفاوت است.

تاريخ دفاع : 1395-10-29