نویسنده : منوچهر یارمحمدی

دانشكده : دانشکده علوم کشاورزی

رشته/گرایش تحصيلي : مهندسي كشاورزي ـ مديريت كشاورزي

استاد راهنما (عضو هیات علمی مرکز) :هادی رهاننده, ,

چكيده : پوسیدگی فوزاریومی ریشه باقلا بعنوان مهمترین بیماری خاکزاد باقلا در ایران و جهان مطرح است. در نمونه برداری¬های انجام شده از گیاهان باقلای دارای علائم پژمردگی در شهرستان طارم استان زنجان، مشخص گردید که قارچ Fusarium oxysporum مهمترین عامل بیماریزای خاکزاد باقلا در این شهرستان می¬باشد. با توجه به مشکلات ناشی از استفاده قارچکش¬ها در کنترل خسارت عوامل بیماریزای خاکزاد، در این تحقیق تلاش شد تا کارآیی چند جدایه مختلف باکتریایی منطقه فراریشه در کنترل خسارت پوسیدگی فوزاریومی باقلا در سطح آزمایشگاه و گلخانه مورد ارزیابی قرار گیرد. دو جدایه¬ از باکتری Pseudomonas fluorescens به نام¬های P-108 و P-145-1 و دو جدایه از باکتری Bacillus subtilis به نام¬های Bacillus subtilis Germany و B.S.B.GO3 و یک جدایه از باکتری Herbasprillium spp.، یک جدایه از باکتری Rhizobium spp. به نام R-184، از موسسه تحقیقات خاک و آب کشور تهیه شد. همچنین تعداد 10 جدایه باکتری Pseudomonas fluorescens جداسازی شده از خاک منطقه فراریشه باقلا نیز از آزمایشگاه آزاد اسلامی رشت تهیه شد. خاصیت بازدارندگی جدایه¬های باکتریایی مذکور با استفاده از روش توانایی تشکیل هاله بازدارندگی و کارآیی ترشحات آنتی بیوزی در محیط کشت (in vitro) مورد ارزیابی قرار گرفت و کارآیی این جدایه¬ها در کنترل آلودگی فوزاریومی ریشه، در سطح گلخانه بررسی شد. بذور تیمار شده با باکتری¬های انتاگونیست، در تماس با پرگنه قارچ F. oxysporum در گلدان کشت شد و میزان آلودگی ریشه-ها، یک ماه پس از کشت مورد ارزیابی قرار گرفت. تجزیه و تحلیل آماری نتایج با استفاده از نرم افزار SAS نشان داد که کارآیی جدایه¬های مورد ارزیابی در این تحقیق در سطح 1% معنی¬دار می¬باشد و جدایه¬های B.S.B.GO3، P-108 و P-145-1 به ترتیب بیشترین فعالیت آنتی¬بیوزی و بازدارندگی از رشد قارچ بیمارگر را داشتند. جدایه B.S.B.GO3 بهترین جدایه مورد مطالعه در این تحقیق بود و بطور کامل از آلودگی ریشه باقلا توسط قارچ فوزاریوم در گلخانه جلوگیری نمود. نتایج بخش گلخانه با نتایج حاصله از بخش in vitro همخوانی داشت و موئید آن بود. جدایه¬هایی که در محیط کشت مصنوعی توان بازدارندگی داشتند در محیط کشت طبیعی و در گلخانه نیز نتایج قابل قبولی داشتند. با این وجود تنها جدایه¬ا¬¬ی که توانست بطور کامل از آلودگی ریشه و طوقه باقلا جلوگیری نماید و سبب افزایش رشد اندام¬های هوایی و شاخ و برگ باقلا گردد، جدایه آنتاگونیست B.S.B.GO3 بود که نتایج قاطعی داشت. نتایج این تحقیق نشان داد که می¬توان به کنترل بیولوژیکی بیماری پژمردگی فوزاریومی ریشه و طوقه باقلا با استفاده از باکتری¬های آنتاگونیست امیدوار بود.

تاريخ دفاع : 1398-06-31