نویسنده : فاطمه ثمری مهر

دانشكده : دانشکده تحصیلات تکمیلی و مجتمع فنی

رشته/گرایش تحصيلي : مهندسي معماري

استاد راهنما (عضو هیات علمی مرکز) :ساویز طیاح, ,

چكيده : در روزگار معاصر شرایط زندگی انسان امروزی با توجه به هم زمانی اتفاقات، اطلاعات و سایر پدیده ها، با زمان های پیشین بسیار متفاوت می باشد و افراد به نوعی در فضای بینابین زندگی می نمایند. اندیشه بینابین نوعی اندیشه و مفهوم است که در بسیاری از علوم مختلف مورد استفاده قرار می گیرد. در معماری نیز این اندیشه می تواند بر کیفیت فضا و ادراک مخاطب از فضا نقش به سزایی را ایفا نماید. توجه به طراحی معماری در کنار طراحی شهری حائز اهمیت است؛ چرا که یکی از بحران های اساسی فضای معماری و شهری،گست بین عناصر این دو فضا در کناریکدیگر است.بر اساس پژوهش های انجام شده در بافت های تاریخی شهرهای ایران شاهد فضای سومی در غالب فضای رابط هستیم که در اشکال مختلف متناسب با زمینه، در میان عناصر شهری و معماری نمایان می شود. در طول تاریخ همواره رابطه بین فضای درون و بیرون انسان را درگیر حفظ رابطه با طبیعت و جامعه توامان نموده است.دیواری که دو فضا را از هم جدا نموده است از طریق ورودی ها و بازشوها به عنوان واسط بین دو فضا رفتار می نماید. کیفیت بینابینی در جذب افراد برای استفاده از فضاهای معماری و گذار از آن برای آشنایی بیشتر با بنای معماری و فعالیت های درون آن کمک خواهد کرد. ساختار فیزیکی و سیستم های در حال توسعه در پاسخ به نیاز هایی که در رابطه با جوامع و افراد به وجود می آیند،طراحی می شوند. پس از میلیون ها سال اصول آموخته شده از طبیعت به تصویب رسیده و به عنوان جنبه های ساختاری و رفتار از طراحی می تواند در حل مشکلات کمک کند.در این راستا چگونگی روند و مراحل الهام گیری از طبیعت برای دستیابی به یک محصول از اهمیت خاصی برخوردار است. شناخت انسان و ویژگی های محیط زندگی او چگونگی برقراری رابطه میان این دو عامل بسیار مهم است.آن چه روان شناسی محیطی را از سایر شاخه های روان شناسی مجزا می سازد همانا بررسی ارتباط رفتارهای متکی بر روان انسان و محیط کالبدی است.لذا توجه طراحان به بررسی روان شناختی فضاهای طراحی شده پیوندی ناگسستنی بین روان شناسان محیطی و آن ها را ایجاد کرده است. در نتیجه باید درصدد ترویج الگویی در جهت آسایش انسانی نه از طریق غلبه بر محیط بلکه از طریق تطبیق با شرایط محیطی مورد نظر و ایجاد محیط فیزیکی به گونه ای که کمترین آسیب را به محیط زیست وارد نماید بود. هدف از این مقاله طراحی فضایی برای از بین بردن مرز میان داخل و خارج و استفاده از ان برای تعاملات اجتماعی و در عین حال حفظ حریم هر یک از فضاها در بستری الهام گرفته از طبیعت است. بدین منظور ابتدا به بیان نظریه های موجود در خصوص مفهوم بینابینیت و شناخت کیفیت و ویژگی آن و سپس علم بیونیک و نحوه الهام گرفتن از طبیعت ،و در نهایت شناخت رفتار انسان در الگوی محیطی که در آن قرار گرفته پرداخته و در ادامه با توجه به این تفاسیر در طرح پیشنهادی بهره گیری از این فضا در بستر طبیعت مطرح می شود. روش پژوهش توصیفی-تحلیلی است که در آن سعی شده با تهیه یک مدل طراحی شده از مجموعه و تهیه نقشه های هم پیوندی،عمق ،اتصال و نظایر آن پیکره بندی فضایی آن با استفاده از نرم افزار Depth map مورد تحلیل قرار گیرد.بنابراین پس از بررسی منابع داخلی و خارجی مرتبط با موضوع،نقشه ها و داده های مرتبط مقایسه کمی و کیفی پارامترها در نقشه انجام می گیرد. براساس تحلیل انجام شده در فضای بینابینی، خوانایی برای انسان و روابطش با محیط پیرامونش معنای پررنگتری پیدا می کند،در واقع فاکتورهای اصلی چیدمان فضا(هم پیوندی،انتخاب، ارتباط ) میزان و مقایسه آنها با یکدیگر رفتار انسان را در فضای بینابینی تعریف می کند.این که این فضا به چه میزان توانسته در ارتباط انسان با طبیعت تاثیربگذارد وابسته به این است که طراحی فضا به نوعی باشد تا انسان با قرارگرفتن در قلب مجموعه بتواند با محیط پیرامون که شامل فضای شهری و طبیعت است در ارتباط باشد.

تاريخ دفاع : 1397-11-10