نویسنده : آرزو عبدی

دانشكده : دانشکده علوم انسانی

رشته/گرایش تحصيلي : زبان وادبيات فارسي

استاد راهنما (عضو هیات علمی مرکز) :محمدتقی یونسی رستمی, ,

چكيده : چکیده رمان به لحاظ ساختمان، مایه¬های سبکی و موضوع داستان به انواع مختلفی تقسیم می¬شود. رمان مکاتبه¬ای گونه¬ای از تقسیم بندی ساختاری رمان است که مبنای آن نامه¬هایی است که میان دو یا چند شخصیت اثر رد و بدل می¬شود. دسته¬اي از پژوهشگران ساختاري تلاش کردند تا با بررسي قوانين ترکيب عناصر يک اثرروایی، به درکي ادبي تر از روايت دست يابند. گریماس، يکي از نظريه پردازانی بود که بررسي زبان روايت را با نگاهي زبانشناسانه و بر اساس سطوح کارکرد، کنش و روايت، در پيش گرفت و هدف او بررسي دقيق ساختمان تشکيل¬دهندة متن روايي بود. تحليل ساختار و محتوا از گذشته تا کنون - بويژه در ايران- کمتر مورد توجه واقع شده است. امروزه به منظور شناخت هرچه بهتر آثار ادبي، از اين دو نوع تحليل استفاده مي¬شود. در این رساله ساختار و مضمون رمان‌های مکاتبه¬ای با محوریت چهار رمان «نامه¬های ایرانی»،«رنج¬های ورتر جوان»، «نامه¬های عاشقانة یک پیامبر» و «مجنون لیلی» با الگوی کنشی گریماس براساس روش توصیفی- تحلیلی مورد بررسی و تطبیق قرار گرفته¬اند. رمان¬های مکاتبه¬ای مذکور دارای ساختاری کاملاً ساده بوده و بر مدار مضمون می¬چرخند مضمون هر چهار رمان عشق است و میزان انطباق آنها با نظریة گریماس بسته به طرح و شخصیت های به کار رفته در آنها متفاوت است. برخلاف ساختار ساده و مکاتبه¬ای، اینگونه رمان¬ها، لزوماً عاری از ارزش‌های ادبی نیستند و اگر نویسندۀ این قبیل آثار از اصول داستان‌نویسی شناخت کافی داشته باشد، حاصل کار از نظر ساختاری و مضمونی ارزشمند خواهد بود.

تاريخ دفاع : 1394-6-22