نویسنده : زهرا اله بداشتي

دانشكده : دانشکده علوم انسانی

رشته/گرایش تحصيلي : حقوق خصوصي

استاد راهنما (عضو هیات علمی مرکز) :علی شهبازی, ,

چكيده : چکیده یکی از رایج‌ترین، قدیمی‌ترین و همچنین کامل‌ترین عقد از اقسام عقود معوض عقد بیع است. از نگاه تاریخ حقوق، بیع مولود معاوضه ساده‌ای است که نیازهای بشر از قدیم آن را به وجود آورده و بتدریج قیودی به آن افزوده شده تا به صورت کنونی در آمده است. به موجب قانون مدنی ایران (ماده 338) و قانون مدنی فرانسه (ماده 1582) ثمن و مثمن یا به تعبیری عوض و معوض از عناصر اساسی عقد بیع به شمار می‌رود. همچنین از شرایط مربوط به صحت عقد بیع در حقوق ایران و فرانسه این نکته قابل برداشت است که معلوم بودن و معین بودن آن از شرایط صحت عقد بیع به شمار می‌رود که این مساله مبین آن است که جهل و ابهام در ثمن یا مثمن به بطلان قرارداد می‌انجامد. از جنبه‌های دیگر اثرات ثمن و مثمن در عقد بیع می‌توان به اثر تلف مبیع حین عقد در حقوق ایران و فرانسه اشاره نمود. در این مورد باید قائل به تفکیک شد؛ مطابق ماده 1601 فرانسه اگر مبیع در حین عقد کلاً از بین رود معامله باطل است و اگر بخشی از آن از بین رود مشتری اختیار فسخ دارد. در حقوق ایران نیز چنانچه کل مبیع حین عقد تلف گردد به استناد ماده 361 عقد بیع باطل است و در صورت تلف جزئی برای مشتری به استناد ماده 441 ق.م خیار تبعض صفقه در نظر گرفته است. موارد فوق الذکر نمونه‌هایی از تأثیر ثمن و مثمن در صحت و اعتبار عقد بیع در حقوق ایران و فرانسه بود که پژوهش حاضر به این مهم اختصاص پیدا کرده است. کلید واژه: بیع، شرایط بیع، مبیع، ثمن، حقوق ایران، حقوق فرانسه

تاريخ دفاع : 1395-11-30